Authentiek stemmen op gehoor
Het bepalen van de juiste stemming is het vinden van de balans tussen een zuivere toon en behoud van een aangename klankkleur. Het stemproces van een piano of vleugel is dan ook meer dan het slechts zuiver stemmen van de afzonderlijke tonen.
Naast het feit dat de afzonderlijke snaren – die tezamen een toon vormen – dezelfde frequentie teweeg moeten brengen, is het zaak dat de afzonderlijke tonen in combinatie leiden tot harmonieën die prettig in het gehoor klinken. Instrumenten hebben ieder zo een eigen karakter, waarbij telkens de verhoudingen anders liggen. Het stemmen van een piano of vleugel vergt aldus specifieke aandacht.
De pianostemmer begint zijn stemwerkzaamheden met het leggen van een zo geheten temperatuur. De temperatuur is een afgebakend gedeelte in het midden van het klavier. Door het leggen van de temperatuur bepaalt de stemmer de verhoudingen tussen de afzonderlijke tonen. De hoogte van een toon is relatief. De hoogte van de ene toon is immers afhankelijk van een andere toon waarmee een harmonie gevormd wordt. Anders gezegd, de ene toon bepaalt de frequentie weer van de andere toon.
Als referentietoon gebruikt de stemmer voor het leggen van de temperatuur zijn stemvork. Deze stemvork bepaalt exact de frequentie van de centrale A-toon op 440 Hz (concertstemming). Vanuit deze begintoon worden de overige tonen binnen de temperatuur gestemd. De tonen binnen de temperatuur vormen uiteindelijk de basis voor het stemmen van de rest van de tonen.
Een technisch zuivere toon kan een schrille of metalen bijklank hebben. Door de toon een fractie hoger of lager te stemmen binnen de acceptabele marge, kan een aangenamer harmonie worden bereikt. Om telkens het evenwicht daarin te vinden zal de stemmer compromissen moeten sluiten. Dat maakt het werk van de stemmer interessant. Waar de stemmer het compromis sluit, is veelal een kwestie van smaak.
Om de conditie van uw instrument op peil te houden raden wij u aan telkens na een periode van zes (6) maanden een stemming uit te laten voeren. Zo behoudt u voldoende spanning op de snaren en creëert u een stabielere stemming. Bovendien geeft het ons de gelegenheid om uw instrument te beoordelen op aandachts- c.q. onderhoudspunten.
Uw piano of vleugel laten stemmen kan bij Wijnen & van Oosterom. Uiteraard kunt u ook gebruik maken van onze hoge stemkwaliteit voor andere snaarinstrumenten, zoals het klavechord of klavecimbel.
Heeft u vragen, stel deze gerust!
Bekijk hiernaast een fragment uit het programma
‘gewone bijzondere mensen‘ met Jack van Bindsbergen.
- Hoe het stemmen op gehoor verloopt.
- De centrale A wordt gebruikelijk op 440 Hz gestemd.
- Het leggen van de temperatuur.
- Het vastzetten van de stemming.
- Waarom ieder half jaar stemmen?
De liefde voor het instrument houdt niet op bij het stemmen.
Onze stemmers mogen de instrumenten ook graag bespelen.
